Soorten stemstoornissen

We maken een onderscheid tussen organische, functionele of neurogene stemproblemen. 
* Onderstaande lijst van stemproblemen is niet exhaustief, maar schetst enkele vaak voorkomende stemproblemen. 

ORGANISCHE STEMPROBLEMEN

... zijn gerelateerd aan structurele, anatomische afwijkingen van het spraakkanaal of aan ziektes van specifieke structuren.

NEUROGENE STEMPROBLEMEN

... hebben betrekking op een afwijking van de spiercontrole en de bezenuwing van spieren t.g.v. een blessure of een aandoening van het centrale of perifere zenuwstelsel. Dit kan aangeboren zijn of verworven zijn op latere leeftijd.

FUNCTIONELE STEMPROBLEMEN

... verwijzen naar een afwijkend stemgebruik. We kunnen twee soorten onderscheiden: stemproblemen t.g.v. afwijkende spierspanningen en psychogene stemproblemen.

Wat?
Geïrriteerde stemplooien en keelgebied (roodheid, verdikking) t.g.v. een infectie, pollutie of een overbelasting.

Kenmerken?
Afwijkend stemgeluid (lager, ruwer, stemverlies), beperkte stemmogelijkheden, keelpijn

Oplossing?
Stemrust, stemzorg toepassen, stemmisbruik en overbelasting elimineren, negatieve compensaties vermijden, gezond stemgebruik

Wat?
Chronische zwelling van de stemplooien, vochtophoping in de ruimte van Reinke t.g.v. irritatie/ontsteking van het strottenhoofd (roken, reflux), foutief stemgebruik of stemmisbruik.

Kenmerken?
Afwijkend stemgeluid (lager, lucht), beperkte stemmogelijkheden, ademtekort, moeizame stemgeving

Oplossing?
Irritatie verminderen: rookstop, refluxcontrole, allergie. Stemgebruik normaliseren en stemtechniek verbeteren.

Wat?
Bilaterale, goedaardige verdikkingen op het voorste tot middelste 1/3de van de stemplooien. Dit is de meest voorkomende, goedaardige aandoening van de stemplooien bij kinderen en volwassenen (Rosen et. al, 2012). Aangezien o.a. aanhoudend foutief stemgebruik en misbruik ‘knobbeltjes’ veroorzaken, kan stemtherapie een operatie vaak vermijden.

Kenmerken?
Langdurige heesheid, afwijkend stemgeluid (lucht, vaak lager, soms stembreuken), beperkte stemmogelijkheden,

Oplossing?
Stemtherapie om de balans  tussen stembelastbaarheid en stembelasting te herstellen. Foutief stemgebruik en stemmisbruik afbouwen,  stemtechniek verbeteren.

Wat?
Bilaterale, goedaardige verdikkingen op het voorste tot middelste 1/3de van de stemplooien. Dit is de meest voorkomende, goedaardige aandoening van de stemplooien bij kinderen en volwassenen (Rosen et. al, 2012). Aangezien o.a. aanhoudend foutief stemgebruik en misbruik ‘knobbeltjes’ veroorzaken, kan stemtherapie een operatie vaak vermijden.

Kenmerken?
Langdurige heesheid, afwijkend stemgeluid (lucht, vaak lager, soms stembreuken), beperkte stemmogelijkheden,

Oplossing?
Stemtherapie om de balans  tussen stembelastbaarheid en stembelasting te herstellen. Foutief stemgebruik en stemmisbruik afbouwen,  stemtechniek verbeteren.

Wat?
Meestal eenzijdig letsel van het weefsel van de stemplooien. Aan de basis ligt vaak een eenmalig, acuut trauma. Poliepen bestaan uit verschillende samenstellingen en nemen meerdere vormen aan, waaronder gesteeld.

Kenmerken?
Acute heesheid met afwijkend stemgeluid (lucht en ruwheid). Dikwijls instabiele toonhoogte met stembreuken en soms diplofonie.

Oplossing?
Stemtherapie om foutief stemgebruik en stemmisbruik af te bouwen en irriterende factoren te verminderen. Vaak chirurgie om de polyp te verwijderen.

Wat?
Immobilitiet van de stemplooi ten gevolge van schade aan de craniale zenuw X. Een stemplooiverlamming kan optreden door een medische aandoening, trauma of het kan ideopatisch zijn. Tijdens het stemgeven sluiten de stemplooien onvolledig. Risico dat bij verloop van tijd de stemplooien atrofiëren.

Kenmerken?
Zwakke stem met veel wilde lucht. Een stemplooiverlamming kan zelfs volledige stemloosheid tot gevolg hebben. Sterk beperkte stemmogelijkheden, zowel qua toonhoogte als volume. De persoon ervaart mogelijk kortademigheid tijdens spreken of zingen.

Oplossing?
Stemtherapie om de sluiting van de stemplooien (compensatoir) te bevorderen met adviezen rond aangepaste stembelasting. Slikbegeleiding bij slikklachten. Medische interventies zoals injectie-augmentatie en laryngeal framework surgery (LFS) om de verlamde stemplooi naar de middellijn te brengen. Stemchirurgie gebeurt vaak pas na 6 maanden – één jaar of later om af te wachten of de stemplooi opnieuw gaat bewegen.

Wat?
Dat emoties en stress een grote impact hebben om ons hele lichaam en op onze stem is algemeen geweten. Een stem is een identiteit en de stemklank reflecteert bijgevolg onze gemoedstoestand. Psychologisch onevenwicht interfereert vaak met onze stemproductie en kan zelfs volledige stemloosheid tot gevolg hebben.

Kenmerken?
Afwijkende stemkwaliteit en beperkte stemmogelijkheden, trillende stem, intermittente stemgeving, stemloosheid…

Oplossing?
Stemtherapie voor stemtechnieken en stemcontrole. Psychotherapie om de onderliggende psychologische problemen of trauma’s aan te pakken.